AKTUALNOŚCI:

Zdjęcia udostępniła Magdalena Świencka

​6 lutego 1625 roku w Brodnicy w wieku 56 lat zmarła Anna Wazówna. Dziś mija 400. rocznica śmierci królewny.

W cyklu „Co warto przeczytać” polecam państwu następująca pozycję:

„Byłam królewną” Teresy Bojarskiej to książka wydana w 1977 roku przez Wydawnictwo Morskie w Gdańsku. W tamtych okresie była to chyba jedyna biografia szwedzkiej królewny Anny Wazówny, siostry polskiego króla Zygmunta III Wazy, napisana jako powieść w dość ciekawej, łączącej wątek historyczny ze współczesnym.

Pierwszoosobową narratorką tej powieści  jest młoda lekarka Dagmara Snopek, która w połowie lat 1970. trafia po studiach do szpitala powiatowego w Golubiu-Dobrzyniu. Dagmara jest po przejściach. Ma za sobą dramatyczne przeżycia i właściwie jest na rozdrożu życia osobistego. Dagmara mieszka w hotelu dla młodego personelu medycznego, a po pracy zajmuje się studiowaniem książek historycznych i różnych dokumentów o królewnie Annie Wazównie. Zainteresowała się tą postacią, gdyż w rodzinie jej ojca istniał przekaz, że nazwisko Snopek i herb rodzinny (ze snopkiem) wiążą się z tym, że pra, pra, pradziadkowie Dagmary otrzymali je właśnie od królewny z rodu Wazów. Im bardziej Dagmara poznaje losy Anny, tym bardziej szwedzka królewna staje się jej bliska pod względem psychicznym i osobowościowym. Na początku książki jest więcej współczesności, ale im dalej czyta się tę powieść, tym robi się więcej Anny Wazówny, a pod koniec to właśnie ona i jej losy dominują treść książki. Ciekawe jest też wspomnienie o kustoszu zamku golubskiego czyli o panu Zygmuncie Kwiatkowskim oraz o tym, jak rodził się ruch rycerski, rekonstrukcje historyczne, bale kostiumowe i konkursy krasomówcze. W książce znajdziecie też państwo legendy zamku golubskiego. Książka warta polecenia szczególnie dla nas mieszkańców Golubia-Dobrzynia, gdyż można w niej odnaleźć miejsca z lat 70. XX wieku, dobrze znane starszemu pokoleniu mieszkańców miasta. Książka jest do wypożyczenia w MiPBP przy ul. Żeromskiego 11.

6 lutego 1625 roku w Brodnicy zmarła królewna Anna Wazówna. Po ciężkiej i długiej chorobie.

Anna Wazówna urodzona 17 maja 1568 roku w Eskilstrunie potomkini Jagiellonów po kądzieli, a po mieczu szwedzka królewna, siostra Zygmunta III Wazy. Anna córka króla szwedzkiego Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki. Przybyła do Polski w 1587 roku wraz z bratem Zygmuntem, obranym w wolnej elekcji na króla Polski. Rodzeństwo łączyła silna więź szacunku, serdeczności i troski pomimo odmiennych wyznań. Władała sześcioma językami (szwedzki, polski, niemiecki łacinę, francuski, włoski), interesowała się teologią, historią, filozofią, medycyną i botaniką. Będąc siostrą króla i jego zaufaną doradczynią, miała wpływ na kształt polityki Zygmunta III Wazy, pośredniczyła także pomiędzy monarchą a poddanymi. Anna Wazówna, dzięki swojej wysokiej pozycji społecznej i niezależności majątkowej, mogła pozwolić sobie na łamanie konwenansów jej akademickie inklinacje przekraczały ramy obyczajowe epoki staropolskiej, na ogół dystansujące kobiety od spraw naukowych. Należała do najwybitniejszych kobiet swojego czasu, słynąc z silnej wiary, będąc osobą uczoną, roztropną i  gospodarną, protektorką i obrończynią luterańskich współwyznawców. Erudycja i potrzeba samorozwoju Anny miała przełożenie na edukację dziewcząt powierzonych jej na wychowanie królewna dbała, aby panny z jej fraucymeru (dworu żeńskiego) odebrały rzetelne wykształcenie. Ponadto znana była z zamiłowania do botaniki i ziołolecznictwa, uprawiała ogrody w swoich posiadłościach, a także leczyła bliskich i poddanych, wykorzystując samodzielnie zdobywaną wiedzę.

6 lutego 2025 roku mija czterysta lat od śmierci królewny Anna Wazówny, siostry króla Zygmunta III Wazy, starościny brodnickiej i golubskiej w latach 1611-1625 i Patronki naszego miasta. Królewna Anna odeszła w Brodnicy po długiej i ciężkiej chorobie, w wieku 56 lat, zostawiając po sobie rzesze pogrążonych w żałobie mieszczan obu grodów, którym służyła na co dzień swoją radą i pomocą. Jako zagorzałej protestantce - mimo bliskiego pokrewieństwa z królem Polski - nie przysługiwał jej pogrzeb na Wawelu. Zwłoki Anny Wazówny spoczęły więc na długie lata w jednej z krypt zamku brodnickiego. Dopiero jej ukochany bratanek, Władysław IV sprawił, że zwłoki ciotki spoczęły w kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu, który akurat wtedy był zborem protestanckim. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 16 lipca 1636 roku i chociaż król Władysław IV nie mógł w nich uczestniczyć jako katolik wysłał tam swoich reprezentantów, którzy czuwali nad przebiegiem ceremonii. Na czas pogrzebu we wszystkich świątyniach protestanckich w Toruniu biły dzwony. Wierni poddani odprowadzili swoją Panią, aż do Grębocina, gdzie oczekiwało setki przedstawicieli możnych rodów, mieszczan i protestantów z w najdalszych zakątków Rzeczypospolitej. Wygłoszono mowę pożegnalną i przy wtórze żałobnej muzyki kondukt ruszył do kościoła NMP. Wóz, na którym ułożono trumnę ze zwłokami ubrano w białą tkaninę wyszywaną w szwedzkie herby. Ciągnęło go sześć białych koni. Po obu stronach trumny szły ubrane na biało panny z wielkich rodów protestanckich, obok szli młodzi polscy szlachcice ze świecami w rękach. Za wozem szli dygnitarze koronni i litewscy, posłowie, wojewodowie i książęta z całej Rzeczypospolitej. Trumnę z ciałem królewny wnosili do świątyni rajcy toruńscy, wokół niej zgromadził się cały orszak żałobny. Na wieku trumny położono poduszkę z koroną i trzema wieńcami. Wygłoszono kazania i mowy sławiące zasługi Anna Wazówny. Potem wojewodowie wieleński i chełmiński wraz z innymi dostojnikami zanieśli trumnę do wcześniej przygotowanego po lewej stronie ołtarza i umieścili ją w cynowej trumnie. Kiedy w 1994 roku, podczas prac renowacyjnych, otwarto kryptę, okazało się, że była ona wielokrotnie plądrowana przez różnych grabieżców i złodziei, a szczątki Anny Wazówny rozrzucono i sprofanowano. 15 października 1995 roku odbył się ostatni pochowek golubskiej starościny. Jej szczątki przeniesiono do nowej trumny i umieszczono w odbudowanym sarkofagu w kościele NMP w Toruniu. W ceremonii pogrzebowej uczestniczyli przedstawiciele Watykanu i Kościoła Szwedzkiego, świata kultury, nauki i polityki.

Zródła:

1. Kienzer Iwona: Wazowie na polskim tronie – romanse, intrygi i wieka polityka. Warszawa, 2022

2. Kurkowska Grażyna: Anna Wazówna 1568-1625: Polskie losy szwedzkiej królewny. Toruń, 1995

Fot.:Autorstwa Albertus teolog - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47046223

Wykładowca dr Szymon Gajewski, w temacie jak wyżej, bardzo ciekawie opowiadał o sposobach manipulowania, przez media, informacjami tak aby odbiorcy uznali je za wiarygodne. Podpowiadał też zebranym słuchaczom Uniwersytetu Trzeciego Wieku, jak w gąszczu przedstawionych zdarzeń i ocen, odnaleźć te najbardziej prawdziwe.
Następne spotkanie już 19.02.2025r., na którym dr n.med. Piotr Czynsz będzie kontynuował omawianie fizjoterapii osób starszych.  

Nasza biblioteka chętnie przyjmuje dary książkowe od czytelników. W ten sposób poszerzamy swoją ofertę czytelniczą. Możemy się poszczycić niezwykłą ofiarnością ze strony czytelników. W ostatnich miesiącach trafiła do nas duża ilość książek o różnej tematyce, które ubogacają nasz księgozbiór. Są to między innymi kryminały, powieści obyczajowe oraz książki niebeletrystyczne.  Egzemplarze nowych tytułów zostały zainwentaryzowane, opracowane w systemie MAK+ , i już czekają na półkach na swoich czytelników, którzy z pewnością znajdą wśród nich coś ciekawego dla siebie. Mamy nadzieję, że oferta z książkami od czytelników zachęcą naszych czytelników do odwiedzenia naszej placówki.

​W ramach działalności Dyskusyjnego Klubu Książki koordynator klubu Ewa Kaźmierkiewicz zorganizowała wyjazd na spektakl Elżbiety Jodłowskiej Klimakterium 2. Wydawało nam się, że o klimakterium powiedzieliśmy już wszystko... Myliliśmy się! Elżbieta Jodłowska powraca z nowym hitem! „Klimakterium 2, czyli Menopauzy Szał 2” – powstało na wyraźną prośbę publiczności, która chciała poznać dalsze los bohaterek już nie młodych, ale jakże młodych. Bohaterki spektaklu przekuwają ten drażliwy temat na piosenki i tańce, bo humor jest przecież najlepszym lekarstwem na wszystko. Całości dopełnia wspaniała gra aktorek. Śmiechu było co niemiara, i tak rozbawiona sala co rusz biła brawa. Oczywiście nie obyło się bez bisu, i tak oklaskami pożegnaliśmy artystki. Kolejny wyjazd w ramach naszego klubu to udział w koncercie 10 Tenorów 12 czerwca br. w  CKK Jordanki w Toruniu.

Dnia 31.01.2025 r. (piątek)
BIBLIOTEKA
czynna do godz. 16.00

​Kolejny dzień ferii w Oddziale dla Dzieci i Młodzieży minął pod hasłem kultury lokalnej. Dzieci poznały historię miasta Golubia-Dobrzynia, Zamku Golubskiego, poznały najważniejsze postaci dla miasta i regionu. Na zakończenie wspólnie wymyślały nową legendę, którą zatytułowały "Czekolada, złoto i arbuzy Bartłomieja".